خبرگزاری میزان - با ترسیم نمودار تحول نگرش روسیۀ پساشوروی به ایران، جابه جایی‌هایی با شدت نوسان گسترده قابل مشاهده است که در یک سوی آن، ایران به مثابه «متحدی مطمئن و قابل اتکا در منطقه و جهان» و «متحدی در برابر دشمان مشترک» و در سوی دیگر به عنوان «تهدید جنوبی و به منزله ابزاری برای تنظیم روابط با غرب» مورد شناسایی قرار گرفته است.
یکی از جلوه‌های عملی این نوسان، در ارائه دو رای متفاوت و مهم در شورای امنیت سازمان ملل متحد در قبال ایران مشاهده می‌شود، مخالفت و وتوی قطعنامه ضد ایرانی شورای امنیت در ۲۶ فوریه ۲۰۱۸ و موافقت و رای به قطعنامه ضد ایرانی ۱۹۲۹ در ۹ ژوئن ۲۰۱۰ است.
«ایران در هندسه سیاست خارجی روسیه» عنوان کتابی به قلم محمد شاد است که وی در این اثر کوشیده است تصویری منطبق با واقعیت، از نحوه سیاستگذاری خارجی روسیه در مقابل ایران و عناصر دخیل در شکل‌گیری این سیاست‌ها ارائه دهد. خبرگزاری میزان در نظر دارد هر روز برشی از این کتاب را با خوانندگان خود به اشتراک بگذارد.
مقاله دوم با عنوان «وقتی که واردکنندگان، صادرکننده نفت و گاز می‌شوند، نفت‌وگاز شل و تغییرات ژئوپلتیکی پیشرو در شرق مدیترانه» به قلم کارین کنایسل پژوهشگر خاورمیانه و انرژی نگاشته شده است.
وی بیان می‌دارد که امروزه رابطه انرژی وامنیت مشهود است. عراق شکننده با میدان‌های نفتی دست‌نخورده‌اش و ایرانی که به صحنه تولید جهانی نفت و گاز برگشته است کنشگران قابل توجهی در عرصه انرژی خواهند بود. باتوجه به انقلاب شیل گاز باید به سر حدات جدید نفتی در حوزه شام به همان نحو توجه داشت.
همکاری‌های حوزه انرژی باید در پهنه خلیج فارس تا مدیترانه شرقی دیده شود. ایران و عربستان سعودی می‌توانند کسب و کار خود را در تجارت نفت و گاز و تصفیه آن داشته باشند و در همین حال می‌توانند نفت و گاز خود را نیز جابه‌جا کنند، در بحث نظری، با ظهور صنعت نفت و گاز دریایی در مدیترانه شرقی، انرژی می‌تواند تسهیل‌گر همکاری رژیم صهیونیستی، مصر، لبنان، ترکیه، سوریه باشد. نویسنده با تشریح انقلاب شیل نحوه صورت بندی جهان آینده را با کاهش وابستگی به نفت و گاز سنتی و نوع مراودات میان تولید‌کنندگان این محصول توضیح می‌دهد.
این مجله بیشتر با رهیافت اقتصاد انرژی به تحولات سیاسی می‌نگرد و بیشتر ایران را در نقش رقیبی برای روسیه در این حوزه بازنمایی می‌کند.
جلسه بررسی روابط بین‌المللی دانشگاه مگیمو
این مجله هدف خود را توسعه مسائل نظری، روش‌شناختی و کاربردی روابط بین‌الملل می‌داند که از این رهگذر، فضایی ر برای دانشمندان روس در حوزه روابط بین‌الملل فراهم می‌آورد که در مورد ایده‌ها ومعرفی پژوهش‌های خود بحث و تبادل نظر می‌کنند.
این مجله یکی از مجلات کارشناسی پیشرو روسی است که اغلب موضوعات روابط بین‌المللی را پوشش می‌دهد و مدیر مسئول آن رئیس دانشگاه مگیموست.
این موضوعات شامل روابط بین‌المل، سیاست خارجی، اقتصاد سیاسی بین‌المللی، امنیت جهانی و حل و فصل منازعه و ... است. از این مجله از سال ۲۰۰۸ تا ابتدای سال ۲۰۱۸، ۵۱ شماره منتشر شده است و در طی شماره‌های یاد شده در ۲۴ مقاله از ایران اسم برده شده است که از این تعداد دو مورد به طور مستقیم و اختصاصی بر این متمرکز شده‌اند.
در مقاله اول که به قلم رسگی دروژیلوفسکی، استاد تاریخ گروه مطالعات شرقی دانشگاه مگیمو، با عنوان «جنبش‌های اعتراضی در جمهوری اسلامی ایران» نگاشته شده است، نویسنده ارتباط علل و ویژگی‌های ممتاز جنبش‌های اعتراضی اجتماعی ایران را از منظر تأثیر تحولات تاریخی معاصر بر آن‌ها بررسی می‌کند.
نویسنده مهم‌ترین عوامل تشدید تنش‌های داخلی در ایران را که فعالیت‌های اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهند، تجزیه و تحلیل می‌کند. از نظر وی، قبل از انقلاب اسلامی، نقش روحانیت شیعه در رهبری جنبش‌های اعتراضی اهمیت زیادی داشته است.
علاوه بر این، نویسنده درباره ظرفیت روحانیون حاکم بر توقف تظاهرات اعتراضی و اطمینان وفاداری اکثریت به نظام حاکم می‌نویسد. او به جنبش‌های اعتراضی سیاسی در ایران پس از انقلاب اشاره می‌کند و آن‌ها را مخل وضعیت تثبیت شده و نهادینه نظام حاکم نمی‌داند و علت این تاب‌آوری را در نظام چرخش نخبگان در ایران و نیز سیاست‌های ناکارآمد و اشتباه غرب می‌بیند.
نویسنده در نوشته‌های دیگری از جمله در نوشته‌ای با عنوان «روسیه ایران و ترکیه آینده سوریه پس از جنگ را چگونه می‌بیند؟» با اشاره به مهم بودن باقی ماندن اسد در قدرت به ضرورت مذاکره قدرت‌های منطقه‌ای بدون نقش آفرینی غرب تأکید می‌کند.
در مقاله‌ای دیگر با عنوان «ایران؛ تکامل مدل اسلامی و توسعه» نیز در بحث درباره ایران، بر در نظر گرفتن تغییرات رخ داده در توسعه ایران پس از انقلاب اسلامی تأکید کرده است. وی بر این نظر است که تغییر نظام مورد نظر آمریکا در آینده غیرمتحمل است. آنچه معلوم است اینکه این نظام پایدار استو ترسی از بازتعریف خود برای رفع موانع ندارد نویسنده در مجموع رو یکرد مثبتی به ایران و نظام حاکم بر آن دارد.
مقاله دیگری با عنوان «برخی از جنبه‌های تقابل سیاسی ایران و اسرائیل» به قلم ماریانا پیلیااوا در این مجله با موضوع مرتبط با ایران چاپه شده است. نویسنده در این مقاله روابط رژیم صهیونیستی و ایران را عاملی کلیدی در خاورمیانه می‌داند که تأثیر مستقیمی بر وضعیت امنیتی سایر مناطق جهان دارد سپس در توضیح علل وجود بحران میان ایران-رژیم صهیونیستی، یکی از این علت‌ها را برنامه هسته‌ای ایران عنوان می‌کند.
تحلیل نویسنده این است که این اختلافات در آینده بیشتر خواهد شد. از نظر او، افزایش تنش‌های لفظی سیاسی میان رهبران رژیم صهیونیستی و ایران، از سوی آنان به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف معین در سیاست خارجی و داخلی استفاده می‌شود.
جمع‌بندی و ارزیابی
مگیمو در مقایسه با ریسی در مجموع نگرش میانه و عمل گرایانه‌تری دارد. این نهاد تأثیرگذار وابسته به وزارت خارجه روسیه نه طرفدار راهبردی شدن روابط روسیه و ایران است و نه مخالفتی با تعمیق و توسعه متوازن روابط سیاسی- اقتصادی میان دو کشور دارد. به نظر می‌رسد این نگرش برخلاف نگاه ریسی و نهاد ریاست جمهوری، گفتمان غالب بر بدنه وزارت خارجه فدراسیون روسیه است.
آکادمی علوم فدراسیون روسیه
آکادمی علوم فدراسیون روسیه شبکه بسیار گسترده‌ای از مؤسسه‌های پژوهش علمی در فدراسیون روسیه و همچنین واحد‌های علمی و اجتماعی دیگری، چون کتابخانه‌ها، واحد‌های انتشاراتی و مراکز پزشکی است.
در حال حضار نیز یکی از بالاترین مراجع علمی در این کشور محسوب می‌شود و در سازماندهی و انجام تحقیقات علمی، در سطح ملی و بین‌المللی فعالیت می‌کند.
این آکادمی دانشمندان روسیه را به عناوین اعضای حقیقی، اعضای افتخاری و تخصصان همکاری تحت سازماندهی متمرکزی جمع کرده و از بدو تأسیس خود تا کنون نقش رهبری علوم را در شاخه‌های مختلف ایفا کرده است. با آنکه بیشتر معطوف به علوم فنی بوده، در حوزه دانش روابط بین‌الملل و سیاست خارجی نیز ورود کرده است.
سرگونین به سه علت این آکادمی را مولد ادبیات جدید و منسجم در دانش روابط بین‌الملل نمی‌داند: اول اینکه، این مؤسسه غیرمستقل است. وابستگی کامل حاکمیتی دارد و تمامی مخارج آن را نیز دولت تأمین می‌کند.
پایین بودن سطح حقوق و مزایا و کمبود منابع و فرصت‌ها برای پژوهشگران حرفه‌ای از عللی است که انگیزه زیادی را برای پژوهشگران درجه اول ایجاد نمی‌کند؛ دوم اینکه، اندیشکده‌ها و محققان خارج از روسیه بیشتر ترجیح می‌دهند.
با مراکزی که محافظه‌کاری کمتر و استقلال نظر و تأثیر‌گذاری بیشتری دارند. همکاری کنند؛ و سوم اینکه، این آکادمی در رقابت با سایر مراکز در جامعه نخبگی روسیه قرار دارد و بسیاری از محققان مرز در این رقابت به علت مسائل مالی به سایر مراکز دولتی و حاکمیتی پیوسته‌اند و زمان کافی را در خدمت این آکادمی نیستند.
انتهای پیام/
