به گزارش سلام نو به نقل از دانشجو، نماز پایان ماه مبارک رمضان، دعای وداع، فرائض، اعمال شب و روز آخر رمضان به همراه دعاهای رمضان، اعمال دهه آخر رمضان، فضیلت‌ها و شرح و متن دعاهای ماه مبارک رمضان در این مطلب آماده شده است.
با پایان یافتن ماه مبارک رمضان، تمام برکات و فضیلت‌های آن نیز به پایان رسید و حسرت بر دل افرادی ماند که فیض زیادی از مهمانی خدا نبردند. شب آخر ماه؛ شب بسیار مبارکی است و برای این شب چند عمل تاکید شده است.
اعمال شب آخر رمضان
اول:
غسل
دوم:
زیارت امام حسین علیهالسّلام
سوم:
خواندن سوره‌های «انعام» و «کهف» و «یس» و گفتن صد مرتبه:
أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ
چهارم:
این دعا را که شیخ کلینی از امام صادق علیهالسّلام روایت کرده بخواند:
اللَّهُمَّ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَ قَدْ تَصَرَّمَ وَ أَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ یَا رَبِّ أَنْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ أَوْ یَتَصَرَّمَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ لَکَ قِبَلِی تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُرِیدُ أَنْ تُعَذِّبَنِی بِهِ یَوْمَ أَلْقَاکَ
خدایا این است ماه رمضان، که قرآن را در آن نازل کردی، اینک در حال گذشتن است، و من به ذات کریمانه ات پناه میآورم از اینکه سپیده این شب طلوع کند، یا ماه رمضان بگذرد، و نزد تو برایم نتیجه کار ناشایست یا گناهی باشد که بخواهی مرا به سبب آن روزی که ملاقاتت کنم عذاب کنی.
پنجم
دعای «یا مدبّر الامور» را بخواند:
یَا مُدَبِّرَ الأُمُورِ، یَا باعِثَ مَنْ فِی القُبُورِ، یَا مُجْرِیَ البُحُورِ، یَا مُلَیِّنَ الحَدِیدِ لِداوُدَ صَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْعَلْ بِی کَذا وَکَذا.
(و به جای «کذا و کذا» حاجات خود را بخواه و بگو):
اللَّیْلَة اللَّیْلَةَ‌ای تدبیرگر امور،ای برانگیزنده مرده‌های در گور،ای روان کننده دریاها،ای نرم کننده آهن برای داود، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و با من چنین و چنان کن.
(و به جای «چنین و چنان» حاجات خود را بخواهد و بگوید)
و دست‌های خود را در وقت خواندن
«مُدَبِّر الاُمُور»
تا آخر به سوی آسمان بردار و این دعا را در حال رکوع و سجود و ایستاده و نشسته بخوان و آن را تکرار کن و در شب آخر ماه رمضان هم بخوان.
ششم
ماه رمضان را با دعاهای وداع، وداع گوید: دعاهایی که شیخ کلینی و شیخ صدوق و شیخ مفید و شیخ طوسی، و سیّد ابن طاووس (رضوان اللّه علیه) نقل کرده‌اند و شاید بهترین آن‌ها دعای چهل و پنجم صحیفه کامله است..
سیّد ابن طاووس از امام صادق علیهالسّلام روایت کرده که هرکه در شب آخر ماه رمضان، آن ماه شریف را وداع گفته و بگوید:
اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ صِیَامِی لِشَهْرِ رَمَضَانَ وَ أَعُوذُ بِکَ أَنْ یَطْلُعَ فَجْرُ هَذِهِ اللَّیْلَةِ إِلا وَ قَدْ غَفَرْتَ لِی
خدایا این ماه را آخرین بار روزه‌ام در ماه رمضان قرار مده، و به تو پناه میآورم از اینکه سپیده این شب سر زند، مگر اینکه مرا آمرزیده باشی.
پیش از آنکه سپیده بر آید، حق تعالی او را بیامرزد، و توبه و بازگشت نصیب وی کند.
سیّد ابن طاووس و کفعمی از حضرت رسول صلی اللّه علیه و آله روایت کرده‌اند که فرمود: هر که در شب آخر ماه رمضان، ۱۰ رکعت نماز به صورت دو رکعت (هر دو رکعت به یک سلام) بخواند، در هر رکعت سوره «حمد» را یک بار، و «قل هو اللّه احد» راه ۱۰ بار، و در هر یک از رکوع و سجود ۱۰ مرتبه بگوید:
سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ
و هنگامی که از ۱۰ رکعت فراغت یافت هزار مرتبه استغفار کند و پس از استغفار سر به سجده گذارد و در حال سجده بگوید:
یا حَیُّ یا قَیُّومُ، یا ذَا الْجَلالِ وَ الاِْکْرامِ، یا رَحْمنَ الدُّنْیا وَ الاْخِرَةِ‌ای زنده‌ای پاینده‌ای صاحب جلالت و بزرگواری‌ای بخشاینده دنیا و آخرت
وَرَحیمَهُما، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، یا اِلهَ الاَْوَّلینَ وَالاْخِرینَ، اِغْفِرْ لَنا
و مهربان آن دوای مهربان‌ترین مهربانان‌ای معبود پیشینان و پسینیان
ذُنُوبَنا، وَتَقَبَّلْ مِنّا صَلواتَنا وَ صِیامَنا وَ قِیامَنا.
گناهانمان را بیامرز و نمازها و روزه‌ها و شب زنده داریهامان را بپذیر.
* این نماز در شب عید فطر هم روایت شده است، ولی در این روایت آمده که تسبیحات اربعه را در رکوع و سجود به جای ذکر رکوع و سجود بخواند، و به جای «اغفر لنا ذنوبنا» تا آخر بگوید:
اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ تَقَبَّلْ صَوْمِی وَ صَلاتِی وَ قِیَامِی
گناهم را بیامرز، و روزه و نماز و شب زنده داری‌ام را بپذیر
دعای ختم قرآن در روز آخر ماه رمضان
با توجّه به این که در روز آخر ماه رمضان، غالباً مردم قرآن را ختم می‌کنند، مناسب است که بعد از ختم قرآن دعای چهل و دوم «صحیفه سجّادیه» را بخوانند.
همچنین می‌توانند این دعای مختصر را که از امیر مؤمنان (علیه السلام) نقل شده است بخوانند:
ا َللّهُمَّ اشْرَحْ بِالْقُرْآنِ صَدْری، وَاسْتَعْمِلْ بِالْقُرْآنِ بَدَنی، وَنَوِّرْ بِالْقُرْآنِ
خدایا سینه‌ام را بوسیله قرآن بگشا و به کار انداز به دستورات قرآن بدنم را و روشن گردان بوسیله قرآن
بَصَری، وَ اَطْلِقْ بِالْقُرْآنِ لِسانی، وَاَعِنّی عَلَیْهِ ما اَبْقَیْتَنی، فَاِنَّهُ لا حَوْلَ
دیده ام را و باز کن به قرآن زبانم را و کمکم ده به (عمل) بدان تا زنده ام داری، زیرا هیچ
وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِکَ.
جنبش و نیرویی نیست جز به تو.
همچنین دعای دیگری که آن حضرت از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) نقل کرده است بخواند:
اَللّهُمَّ اِنِّی اَسْئَلُکَ اِخْباتَ الْمُخْبِتینَ، وَاِخْلاصَ الْمُوقِنینَ، وَمُرافَقَةَ
خدایا از تو خواهم اطمینان و خشوع خاشعان درگاهت را و اخلاص اهل یقین و رفاقت
الاَْبْرارِ، وَاسْتِحْقاقَ حَقائِقِ الاْیمانِ، وَالْغَنیمَةَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ، وَالسَّلامَةَ مِنْ
با نیکان و استحقاق پیدا کردن برای درک حقایق ایمان و نصیبی از هر خیر و سلامتی از
کُلِّ اِثْم، وَوُجُوبَ رَحْمَتِکَ وَعَزآئِمَ مَغْفِرَتِکَ، وَالْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ.
هر گناه و لازم شدن مهر و رحمتت و موجبات آمرزشت و رسیدن به بهشت
وَالنَّجاةَ مِنَ النّارِ؛ و رهایی از دوزخ.
توبه
آنگاه توجه داشته باش که با بازگشتی صادقانه ماه را به پایان رسانده و از این پس با اهداف پروردگار و مولایت مخالفت نکنی.