به گزارش منیبان، در این مطلب برخی از مخالفت‌ها، ترس‌ها و بدبینی‌های رایج در مورد سرمایه‌گذاری روی بیت کوین را بررسی خواهم کرد و همچنین توضیح خواهم داد که چرا به‌عقیده من، بسیاری از آنها بی‌منطق و اغراق‌شده هستند.
۱. بیت کوین مجازی است، پس نمی‌تواند ارزشمند باشد
بیت کوین به‌گونه‌ای طراحی شده است که هیچ نمود ظاهری، حمایت مالی یا سازمان کنترل مرکزی ندارد و به همین دلیل، بسیاری معتقدند که بیت کوین فاقد ارزش است.
مسئله‌ای که در این بین نادیده گرفته می‌شود، توجه به این حقیقت است که سایر ارزهای غیردیجیتال نیز در واقع همین طور هستند.
پول کاغذی که توسط دولت‌ها عرضه می‌شود، فقط به این دلیل ارزشمند است که همه ما در خصوص ارزشمند بودن آن توافق‌نظر داریم و در سیستم انسانی و جمعی که حول استفاده از آن شکل می‌گیرد مشارکت می‌کنیم. هنگامی که موجودی حساب بانکی خود را به‌صورت آنلاین یا با استفاده از عابربانک چک می‌کنیم، بر این باور هستیم که ارقام روی صفحه نشان‌دهنده ارزش پول ما هستند، هرچند که توانایی لمس آن را نداشته باشیم.
در طول زمان، بشر در توافقی جمعی پذیرفته است که هر چیزی، از صدف گرفته تا سنگ‌ریزه و مهره‌های کوچک را می‌توان به‌عنوان نمادی از ذخیره ارزش و قدرت خرید استفاده کرد. این توافق دسته‌جمعی، کلید کار سیستم‌های مبتنی بر ارز فیات است. حقیقتی که وجود دارد این است که همین جریان می‌تواند برای بیت کوین نیز صدق کند.
برخی ممکن است استدلال کنند که طلا ارزشی ذاتی دارد و حتی اگر بخواهیم ارزش مالی طلا در ازای هر اونس را نیز قراردادی توافقی در نظر بگیریم، خودِ فلز طلا را می‌توان در حوزه الکترونیک و برای ساخت جواهرات تزئینی به کار برد. در نتیجه، این فلز ذاتاً ارزشمند است.
حقیقت این است که ارزش طلا به‌دلیل ترکیبی از دو عامل توافق جمعی در خصوص ارزشمند بودن آن و کمیاب بودن نسبی و محدودیت عرضه آن است. این توافق جمعی در تعیین ارزش طلا بسیار مؤثر است و از طرف دیگر، کمیاب بودن منابع طلا و محدودیت استخراج و عرضه آن نیز این ارزش را دوچندان می‌کند.
این دو ویژگی طلا را کاملاً می‌توان در بیت کوین نیز یافت. به‌بیان دیگر، شباهت بیت کوین به طلا بسیار بیشتر از شباهت ارزهای رایج امروزی به این فلز ارزشمند است.
حداکثر تعداد بیت کوینی که می‌تواند موجود و در گردش باشد، ۲۱ میلیون واحد است. واحدهای بیت کوینی که گم می‌شوند هرگز جایگزین نخواهند شد. همچنین برخلاف پول کاغذی که دولت‌ها مختار به چاپ آن در هر زمانی هستند، در شبکه بیت کوین هیچ‌کسی حق تصمیم‌گیری برای ایجاد بیت کوین‌های بیشتر را ندارد؛ زیرا این محدودیت برای تعداد کل بیت کوین‌ها در کُد این ارز دیجیتال و پروتکل‌های زیربنایی آن تعبیه شده است.
۲. قیمت بیت کوین دچار نوسانات شدید است
بله، هست! در حال حاضر، نوسان‌پذیری یکی از ویژگی‌های پذیرفته‌شده در شبکه بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال است.
سرمایه‌گذاری در شبکه بیت کوین به درد افراد ترسو نمی‌خورد و اگر شما نیز نگران از دست دادن پولی هستید که سرمایه‌گذاری می‌کنید، بهتر است وارد این گود نشوید!
به‌احتمال زیاد، با گذشت زمان و خصوصاً با بلوغ بیشتر بیت کوین، نوسان‌پذیری این ارز دیجیتال نیز کمتر خواهد شد. در حال حاضر، مؤسسات بزرگی همچون اسکوئر، پی پال و مایکرواستراتژی شروع به استفاده از بیت کوین به‌عنوان ابزار پرداخت کرده و یا خود در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این امر نشان‌دهنده جدی‌تر گرفته شدن بیت کوین است و به آرام‌‌ترشدن نوسانات قیمت این ارز دیجیتال کمک می‌کند. با ابراز تمایل بزرگان حوزه سرمایه‌گذاری از جمله بیل میلر (Bill Miller) و استنلی دراکنمیلر (Stanley Druckenmiller) به سرمایه‌گذاری در بیت کوین و ارزهای دیجیتال، می‌توان گفت تغییرات بزرگی در شرف وقوع است.
اگرچه زمان بهتر می‌تواند این مسئله را روشن کند، اما نوسان‌پذیری را فعلاً یک ویژگی ثابت برای ارزهای دیجیتال در نظر بگیرید. کاربران ارزهای دیجیتال باید بپذیرند که سرمایه‌گذاری در این حوزه، مانند سفری پرهیجان است که افت‌و‌خیزهای خاص خود را خواهد داشت.
۳. مصرف برق شبکه بیت کوین سرسام‌آور است و به محیط زیست آسیب می‌رساند
در شبکه بیت کوین، بخش زیادی از انرژی لازم برای حفظ و نگهداری از دفترکل تراکنش‌ها و استخراج واحدهای جدید، توسط نودها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
برآوردها نشان می‌دهند که انرژی مورد نیاز شبکه بیت کوین با انرژی سالانه مورد نیاز برای کل کشور سوئیس برابر است؛ آماری که به‌طور قطع می‌تواند نگران‌کننده باشد.
در پاسخ به این نگرانی، قصد دارم انرژی مورداستفاده توسط مؤسسات مالی و بانک‌هایی را محاسبه کنم که زیربنای حال حاضر پول را با دفاتر، مراکز داده و مجموعه‌های سِرور خود ایجاد می‌کنند . البته این مقایسه تا حد زیادی آکادمیک است و از نوع نظیر‌به‌نظیر نیست.
برای دست‌یابی به دیدگاهی صحیح در خصوص مصرف انرژی بیت کوین، می‌توانیم به گزارشی که راس استیونز (Ross Stevenes)، مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی استون ریج (Stone Ridge Asset Management) در سال ۲۰۲۰ به سهام‌داران شرکت خود ارائه کرد مراجعه کنیم. مطالعه این گزارش اطلاعات مفیدی را در خصوص بیت کوین در اختیار ما قرار می‌دهد.
در این گزارش، استیونز توضیح می‌دهد که نسبت به سیستم‌های سنتی که از بانک‌داری معمول پشتیبانی می‌کنند، فناوری زیربنایی بیت کوین و بلاک چین به انرژی کمتری احتیاج دارد و عملکرد بهتری ارائه می‌دهد. علاوه بر آن، استیونز معتقد است که در طولانی‌مدت می‌توان نودهای جدید بیت کوین را در مناطقی جای‌گذاری کرد که از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیری همچون انرژی برق‌آبی (هیدروالکتریک) تولیدشده توسط آبشارها و رودخانه‌ها استفاده کنند. استیونز در گزارش خود می‌نویسد:
پیش از بیت کوین، مشکل انرژی نه کمبود آن، بلکه توانایی ما برای هدایت آن به موقعیت‌های جغرافیایی محروم و با نیاز بیشتر بود. پیش از بیت کوین، انرژی تنها در مناطقی قرار داشت که بشر در آنها زندگی می‌کرد. در مقابل، انرژی استخراج بیت کوین مسئله متفاوتی را حل می‌کند. با استفاده از ارتباطات اینترنتی بی‌سیم و ماهواره‌ای، استخراج بیت کوین را می‌توان در هر مکانی انجام داد.
منظور از همه این توصیفات این است که نودهای استخراج بیت کوین را می‌توان در آینده در مناطقی قرار داد که انرژی سبز به‌راحتی و بدون نیاز به هدایت آن به مناطق مسکونی، تولید می‌شود. مصرف انرژی بیت کوین می‌تواند به‌تدریج از فشار بر منابع انرژی بکاهد و تولید آلاینده‌های زیست‌محیطی از منابع انرژی تجدیدناپذیر را کمتر کند.
۴. قانونی نبودن بیت کوین نگران‌کننده است
بانک‌ها، شرکت‌های بیمه و ارائه‌دهندگان خدمات سرمایه‌گذاری در اکثر کشورهای دنیا از جمله بریتانیا تحت نظارت و ضمانت دولت قرار می‌گیرند؛ به شرط آن‌که عملکرد آنها مطابق با معیارهای تعیین‌شده توسط مسئولان قانون‌گذاری در این حوزه باشد.
به موجب قانون، در اکثر کشورها اگر بانکی ورشکست شود یا مؤسسه‌ای شما را فریب دهد یا کلاه‌برداری کند، دولت بازگشت پول شما را (حداقل تا سقفی مشخص) تضمین می‌کند.
با این حال، ارزهای دیجیتال از کنترل دولت‌ها خارج هستند و هیچ‌گونه قانون‌گذاری و مالکیت انحصاری در ارتباط با آنها وجود ندارد. درواقع دلیل این که این ارزها موفق شده‌اند به‌عنوان یک سیستم، بدون اختلال و با دقت زیاد کار خود را ادامه دهند، همین حقیقت است که هیچ نهاد مرکزی آنها را مدیریت نمی‌کند.
به همین دلیل، من شک دارم که دولتی بخواهد از سرمایه‌گذاران دارایی‌های دیجیتال حمایت کند. در مقابل، دولت‌ها اغلب به‌دنبال کنترل و اِعمال نفوذ بر این دارایی‌ها هستند.
با این همه، شرکت‌های معتبری همچون صرافی ارز دیجیتال کوین بیس ترجیح می‌دهند به جای دور زدن قانون، شرکت خود را رسماً ثبت کنند. من هم پیشنهاد می‌کنم که به سراغ نام‌های شناخته‌شده و معتبر بروید و از شرکت‌ها و صرافی‌هایی که تخفیف‌ها و شرایطی ویژه و باورنکردنی ارائه می‌دهند اجتناب کنید.
افراد هنگامی پول خود را از دست می‌دهند که بدون تحقیق و بررسی، با شرکت‌های فریب‌کار و کلاه‌بردار معامله کرده باشند. به‌دقت پیشینه و هدف شرکت را بررسی کنید و از دارایی خود محافظت کنید. فراموش نکنید که در دنیای ارزهای دیجیتال، مسئولیت و عواقب معاملات شما به پای خودتان است!
۵. دارایی‌های دیجیتال به‌راحتی گُم یا دزدیده می‌شوند
این تصور رایج وجود دارد که هکرها صرفاً به علت آنلاین بودن، ارزهای دیجیتال را هدف قرار می‌دهند. من بیش از ۹ سال در حوزه امنیت فناوری اطلاعات بانک‌ها مشغول به کار بوده‌ام و می‌توانم ضمانت کنم که افراد تبهکار به همان اندازه که به‌دنبال ارزهای دیجیتال هستند، به دنبال دزدیدن پول‌های «عادی» از بانک‌های قانونی نیز هستند.
درواقع، خطر اصلی که دارایی‌های دیجیتال را تهدید می‌کند این است که هیچ مرجع قانونی بر آنها نظارت نمی‌کند (بخش قبلی را مطالعه کنید). اگر دارایی بیت کوین شما از یک صرافی ارز دیجیتال آنلاین به سرقت برده شود، به احتمال زیاد برای همیشه از دسترس شما خارج شده است؛ زیرا هیچ مرجع قانونی برای بازیابی دارایی شما وجود ندارد و نمی‌توانید خسارت خود را از بیمه مطالبه کنید.
با این حال، تجربه نشان داده است که افراد، دارایی‌های دیجیتال آفلاین خود را نیز به‌همین اندازه از دست می‌دهند. دنیای ارزهای دیجیتال شاهد نمونه‌های بسیاری از سرمایه‌گذارانی بوده است که بیت کوین خریده‌اند، آن را به‌دقت در کیف پول‌های آفلاین سخت‌افزاری و کدگذاری‌شده ذخیره کرده‌اند و سپس، کیف پول سخت‌افزاری خود را سهواً گم کرده‌اند، دور انداخته‌اند یا رمز عبور آن را از یاد برده‌اند. چنین مواردی بدشانسی‌های بزرگی هستند؛ اما خبر خوب این است که در اغلب مواقع می‌توان از بروز آنها جلوگیری کرد.
علاوه بر این، در خاطر داشته باشید که هر روزه پول و اشیاء قیمتی افراد بسیاری به سرقت برده می‌شوند و احتمال گم شدن و دزدیده شدن برای دارایی‌های سنتی نیز وجود دارد.
مانند هر شیء باارزش دیگری، شما مسئول محافظت از چیزی هستید که برایتان ارزشمند است و بیت کوین نیز از این قاعده مستثنی نیست.
۶. برای سرمایه‌گذاری روی بیت کوین خیلی دیر شده است
در سال ۲۰۲۱، بیت کوین رکوردهای خیره‌کننده‌ای را ثبت کرده و تا به امروز (۲۵ فروردین ۱۴۰۰)، از سد ۶۰,۰۰۰ دلار نیز عبور کرده است. این مسئله باعث شده است که بسیاری گمان کنند خیلی دیر به این مهمانی بزرگ رسیده‌اند و نمی‌توانند از آن لذت ببرند.
در سال ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین پیش از اینکه تا مرز ۳,۰۰۰ دلار سقوط کند، به رکورد ۲۰,۰۰۰ دلار دست یافته بود. درواقع، عملکرد گذشته بیت کوین می‌تواند نشان‌دهنده احتمال سقوطی دیگر برای بیت کوین باشد. اگرچه هیچ تضمینی برای سقوط یا عدم سقوط شدید بیت کوین (مانند آنچه در گذشته اتفاق افتاد) وجود ندارد، اما بدبینی معمول من همیشه باعث می‌شود که خود را برای بدترین حالت ممکن آماده می‌کنم.
اگر قیمت کاهش یابد، من احتمالاً فرصت را برای خرید بیشتر با قیمت کمتر غنیمت خواهم شمرد. تاریخ نشان می‌دهد که بعد از سقوط، احتمال رشد مجدد وجود دارد.
در مورد اینکه آیا فرصت کسب درآمد با سرمایه‌گذاری روی بیت کوین را از دست داده‌اید یا خیر، می‌توانید از تجربه سهام شرکت آمازون کمک بگیرید.
هر فرد معمولی حداقل یک بار در زندگی‌اش وسوسه شده است تا سرمایه‌گذاری اندکی روی سهام آمازون انجام دهد؛ زیرا این شرکت پیوسته در حال رشد بوده است و بسیاری از ما به‌طور مداوم از آن خرید می‌کنیم. قیمت سهام آمازون شاهد رشدی مداوم در طول چند سال گذشته بوده و قیمت هر سهم آن از ۵۰ دلار در پایان سال ۲۰۰۸ به بیش از ۳,۲۰۰ دلار در پایان سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است.
به بیان دیگر، یک سرمایه‌گذار احتمالی می‌توانسته به‌مدت بیش از ۱۲ سال خود را متقاعد کند که برای ورود خیلی دیر شده است و دیگر نمی‌تواند از سرمایه‌گذاری در سهام آمازون کسب سود کند. برای این افراد، حاصل این تفکر چیزی جز ۱۲ سال پشیمانی برای عدم خرید و سرمایه‌گذاری روی سهام آمازون نبود.
در حال حاضر، بسیاری از مؤسسات مالی شناخته‌شده بیت کوین را در بلندمدت خوش‌آتیه قلمداد می‌کنند و به عقیده آنها، سرمایه‌گذاری روی بیت کوین هنوز می‌تواند سودمند باشد. طبق برآوردهای صندوق سرمایه‌گذاری جی‌‌پی مورگان (JP Morgan Chase)، قیمت هر بیت کوین می‌تواند به ۱۴۶,۰۰۰ دلار برسد و شرکت بانک‌داری سیتی گروپ (Citigroup)، قیمت هدف بیت کوین را ۳۰۰,۰۰۰ دلار پیش‌بینی می‌کند. پیش‌بینی‌های عجیب‌تر دیگری نیز وجود دارند که قیمت هر واحد بیت کوین را تا ۱ میلیون دلار تخمین می‌زنند؛ که به‌نظر می‌رسد بیشتر بر پایه امید و خوش‌بینی باشد تا مبنای علمی.
بیت کوین به‌عنوان یک دارایی سرمایه‌گذاری هنوز در آغاز راه است و بنابراین، چرخه‌های نوسانی آن نیز فعلاً ادامه خواهند داشت.
اگر دل و جرئت ورود به این چرخه‌های نوسانی را دارید و مایلید در کسب سود احتمالی آتی این ارز دیجیتال (هرچقدر که باشد) سهیم باشید، باید بدانید که هنوز هم فرصت سرمایه‌گذاری وجود دارد. تنها نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، پذیرش احتمال وجود ضرر و تقویت مهارت مواجهه با آن است.
در خاطر داشته باشید که در حال حاضر، اصل مهم در سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال این است که فقط پولی را وارد این حوزه کنید که توانایی از دست دادن آن را دارید.
۷. بیت کوین فقط راهی برای باج‌گیری و پولشویی توسط تبهکاران است
برخی از موارد اولیه استفاده بیت کوین، کاربرد آن در دارک وب (dark web) و به‌عنوان ارزی ناشناس بود که به‌منظور مبادلات مواد مخدر و قاچاق اسلحه به کار گرفته می‌شد.
همچنین، ممکن است بسیاری از ما ایمیل‌های فیشینگ (phishing) یا هرزنامه‌هایی را (spam) دریافت کرده باشیم که عنوان می‌کنند رایانه ما به خطر افتاده است و در صورت عدم پرداخت مبلغ درخواست‌شده در قالب بیت کوین، از اطلاعات موجود در رایانه ما سوءاستفاده خواهد شد. دلیل استفاده این اشخاص از بیت کوین، غیرقابل‌ردیابی بودن آن است و همین مسئله باعث می‌شود که بسیاری گمان کنند بیت کوین تنها برای اهداف مجرمانه مناسب است.
با این حال که چنین کلاه‌برداری‌هایی اغلب براساس مهندسی اجتماعی فرصت‌طلبانه انجام می‌شوند، اما این اتفاقات درواقع اولین مواجهه بسیاری افراد با بیت کوین هستند که این ارز دیجیتال را ابزاری برای بزهکاری جلوه می‌دهد.
ناشناس بودن بیت کوین بی‌شک برای انجام چنین فعالیت‌هایی مطلوب به نظر می‌رسد، اما استدلال من این است که از پول کاغذی سنتی و نقل و انتقالات الکترونیکی پول نیز به همین اندازه در جهت باج‌خواهی، اخاذی و تهدید افراد استفاده شده است (و همچنان هم استفاده خواهد شد).
به‌عنوان مثال، اکثر ما احتمالاً با فروشندگانی سروکار داشته‌ایم که برای پرداخت‌های «نقدی» تخفیف ویژه‌ای قائل می‌شوند تا از زیر بار اِعلام درآمد خود و پرداخت مالیات‌های مربوطه شانه خالی کنند. بنابراین پول نقد نیز مشکلات و دردسرهای خود را دارد!
اگرچه ممکن است بیت کوین برای تبهکاران و مجرمان نیز جذاب باشد، اما نمی‌توان گفت که تنها کاربرد این ارز دیجیتال در جهت ارتکاب جرم و جنایت است. درواقع، نمی‌توان ادعا کرد تمام افرادی که از بیت کوین استفاده می‌کنند مجرم هستند و یا اینکه این ارز دیجیتال تنها توجه کلاه‌برداران را به خود جلب می‌کند.
۸. بیت کوین نمی‌تواند یک ارز واقعی باشد
این اعتقاد که بیت کوین واقعاً یک ارز نیست بر مبنای دو دلیل استوار است.
اول اینکه از آنجا که در مقایسه با سایر ارزها، قیمت بیت کوین به‌طور مکرر و مداوم کم و زیاد می‌شود، استفاده از این ارز دیجیتال برای خرید کالا منطقی به نظر نمی‌رسد. مقدار بیت کوینی که امروز برای یک پیتزا پرداخت می‌کنید، ممکن است فردا برای خرید صد پیتزا کافی باشد. تا به اینجا این استدلال درست است و در حال حاضر، بیت کوین نمی‌تواند به‌عنوان ارزی آنلاین برای پرداخت‌های روزمره با دلار، یِن یا پوند رقابت کند.
اگرچه قیمت بیت کوین هنوز نسبتاً بی‌ثبات و پرنوسان است، اما ممکن است با گذشت زمان از شدت این نوسان کاسته شود و بتوان از آن به‌عنوان ارزی باثبات استفاده کرد. صرف نظر از این مسئله، لازم به ذکر است که در حال حاضر نیز می‌توان از بیت کوین برای خرید کالاها و خدمات استفاده کرد و می‌توان آن را از طریق کانال‌های سنتی همچون پی پال به‌کار برد.
دلیل دومی که وضعیت و توانایی بیت کوین را به‌عنوان یک ارز زیر سوال می‌برد، انرژی و زمانی است که صرف پردازش تراکنش‌های آن می‌شود. با توجه به میزان انرژی و زمان مورد نیاز برای پردازش کامل تراکنش‌ها، بیت کوین هرگز نمی‌تواند با کانال‌های آنلاینی همچون ویزا (Visa) که ادعای قدرت پردازش ۱۵۰ میلیون تراکنش در روز را دارند رقابت کند. اگرچه این دیدگاه تا حدودی درست و قابل‌تأمل است، اما حقیقت این است که این دو شیوه پرداخت کاملاً متفاوت هستند و نمی‌توان آنها را به‌این شکل مقایسه کرد.
قطعاً تعداد تراکنش‌های بیت کوین در حال حاضر کمتر از کانال‌هایی مانند ویزاست (حدود ۴۰۰,۰۰۰ تراکنش در هر روز در اوایل سال ۲۰۲۱)؛ اما با این حال، با پذیرش بیت کوین از سوی پلتفرم‌هایی مانند پی پال و اسکوئر (Square)، حجم این تراکنش‌ها به‌تدریج رو به افزایش است.
تفاوت اصلی این است که ویزا و مسترکارت در مرحله‌ای که تراکنش به‌صورت آنلاین انجام می‌شود، پرداخت‌ها را به‌طور کامل پردازش نمی‌کنند. در مقابل، در این سیستم‌ها پذیرش و انتقال نهایی دارایی‌ها بین نهادهای مختلف معمولاً چند روز به طول می‌انجامد.
اما پس از پرداخت بیت کوین، تغییر مالکیت مقدار ارسال‌شده در بلاک چین ثبت می‌شود و اکثریت نودهای شبکه پس از اعتبارسنجی تراکنش درخواستی، با انجام آن موافقت می‌کنند. زمان اضافی صرف‌شده برای تکمیل این پردازش، نشان‌دهنده انتقال کامل ارزش از طرفی به طرف دیگر است.
اگرچه این شیوه پردازش تراکنش به زمان بیشتری احتیاج دارد، اما جامع‌تر است و با قفل کردن دائمی اطلاعات تراکنش در بلاک چین و در دفترکل‌های متعدد، باعث می‌شود که این تراکنش برای همیشه ابطال‌ناپذیر و قطعی باقی بماند.
جزئیات فنی این مسئله پیچیده است و من هم هنوز به‌طور کامل آنها را درک نکرده‌ام؛ اما امیدوارم که چارچوب کلی موضوع روشن شده باشد.
پیشرفت‌های فناوری در آینده می‌تواند انجام تراکنش‌های بیت کوین را تسریع کند؛ اما پیش از استفاده گسترده‌تر از بیت کوین، احتمالاً لازم است قیمت آن تثبیت شود. تا آن زمان، من ترجیح می‌دهم که بیت کوین را به‌عنوان یک دارایی برای سرمایه‌گذاری یا ذخیره ارزش در نظر بگیرم تا ارزی برای پرداخت‌های روزمره. به عبارت بهتر، استراتژی من خرید و نگهداری طولانی‌مدت بیت کوین است؛ کاری که در جامعه بیت کوین تحت‌عنوان هودل (HODL) از آن یاد می‌شود.
جمع‌بندی
همان طور که در ابتدا گفتم، هدف من تشویق شما برای سرمایه‌گذاری روی بیت کوین نیست، زیرا این سرمایه‌گذاری برای همه مناسب نخواهد بود. اما گاهی اوقات بررسی دقیق موضوعاتِ مغایر با دیدگاه‌های ما می‌تواند به سنجش درک ما از آن موضوعات و منطقی که در مواجهه با آنها به کار می‌گیریم کمک کند.
اگر هنوز مطمئن نیستید که آیا بیت کوین برای شما مناسب است یا خیر، توصیه می‌کنم به مطالعه و تحقیق در خصوص بیت کوین ادامه دهید و اگر باز شک داشتید، شاید بهتر باشد مثل من اندکی سرمایه وارد این فضا کنید و ببینید آیا این سرمایه‌گذاری مطابق تصور شما پیش خواهد رفت یا خیر.
منبع:arzdigital.com