یادداشت| سفر نخست‌وزیر کره‌جنوبی به تهران
نخست وزیر کره جنوبی امروز در حالی به ایران سفر می‌کند که سوالات زیادی درباره ابعاد روابط تهران و سئول مطرح است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، دفتر نخست وزیر کره جنوبی جمعه اعلام کرد، «چونگ سیه کیون» برای گفت‌وگو با مقامات ایرانی درباره روابط دو جانبه و سایر موضوعات امروز یکشنبه به تهران سفر می‌کند. دفتر «چونگ سیه کیون» در بیانیه ای مطبوعاتی گفت: «نخست وزیر چونگ از طریق این دیدار فرصتی برای تقویت روابط دوستانه سنتی بین کره جنوبی و ایران و توسعه آنها به روشی آینده محور ایجاد خواهد کرد.»
درباره اهداف سفر نخست وزیر کره جنوبی میتوان به چند نکته اشاره کرد:
نکته اول اینکه ، سفر «چونگ سیه کیون» به ایران بلافاصله پس از انتخاب مجدد وی به‌عنوان نخست وزیر کره جنوبی صورت می گیرد. در واقع این اولین سفر خارجی «چونگ سیه کیون» پس از انتخاب دوباره وی به‌عنوان نخست وزیر کره جنوبی محسوب می شود. چانگ 69 ساله دومین نخست وزیر در دولت مون است که جایگزین «لی ناک یون» شده بود که طولانی ترین دوره نخست وزیری در کره جنوبی را در کارنامه خود داشته است.
نکته بعدی اینکه، خبرگزاری رسمی کره جنوبی «یونهاپ» از «چانگ سیه کیون» نخست وزیر این کشور که قرار است در چارچوب دیدارش از منطقه به جمهوری اسلامی ایران هم سفر کند، به عنوان گزینه برجسته و احتمالی ریاست جمهوری کره جنوبی یاد کرد. در واقع «چانگ سیه کیون» یکی از امیدهای مهم ریاست جمهوری از حزب لیبرال حاکم محسوب می شود.
نکته سوم اینکه، براساس اعلام سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان، «چونگ سیه کیون» در سفر دو روزه خود به تهران، علاوه بر مذاکره با معاون اول رئیس جمهور کشورمان، با رئیس مجلس شورای اسلامی نیز دیدار و گفتگو خواهد کرد. دیدار دوستانه با علی لاریجانی مشاور مقام معظم رهبری نیز با توجه به پیشینه روابط دو مقام ایرانی و کره ای در برنامه این سفر قرار دارد.
نکته بعدی اینکه، میزبانی کشورمان از نخست وزیر کره جنوبی در شرایطی است که برخی رسانه های کره جنوبی گمانه زنی هایی را درباره احتمال توافق اولیه تهران و سئول برای آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در این کشور مطرح کرده اند. در این میان روزنامه کره جنوبی «کوریا هرالد» ضمن اشاره به سفر نخست‌وزیر کره جنوبی به تهران نوشته، این سفر ممکن است نشان دهنده توافق اولیه دو دولت بر سر آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران باشد. هر چند تا کنون هیچ نشانه واقعی درباره چنین امری مشاهده نشده است.
نکته آخر اینکه، واقعیت این است که روابط ایران و کره جنوبی صرفنظر از منافع و تضادهای دوجانبه یک متغیر مهم و سرنوشت‌ساز دیگر هم دارد و آن هم کیفیت رابطه این دو کشور با ایالات متحده آمریکاست. از منظر ناظران سیاسی، واشنگتن برای سئول نه فقط یک متحد جدی بلکه شاید یک «قیم غیررسمی» در روابط بین‌المللی است. اساساً دولت فعلی کره جنوبی که در ادبیات سیاسی این کشور به آن جمهوری سوم کره گفته می‌شود ماحصل آن چیزی است که در سال‌های 1945 تا 1948 میلادی با نام دولت نظامی آمریکا در کره جنوبی شناخته می‌شود. در کنار این موضوع روابط اقتصادی آمریکا و کره جنوبی نیز فوق العاده عمیق و دیرینه است. در واقع همه این متغیرها باعث می شود تا دولتمردان سئول نتوانند به صورت مستقل درباره مناسبات خود با دیگر کشورها از جمله تهران تصمیم بگیرند.
در مجموع باید گفت، در آستانه سفر نخست وزیر کره جنوبی به تهران، برخی از تحلیلگران سعی می کنند روابط ایران و کره‌جنوبی را در بستر تنش‌های دو کره و نزدیکی ایران به کره‌شمالی یا در قالب همکاری مستمر و بلندمدت ایران و چین به‌عنوان یکی از رقبای اصلی سئول نشان دهند، این درحالی است که ایران روابط خود با کشوری مانند کره‌جنوبی را در بستر معادلات و واقعیت‌های تاریخی و سیاسی به شکلی مستقل نگاه می کند. متقابلا چنین انتظاری نیز از کره جنوبی جنوبی متصور است که روابط خود با تهران را مستقل از پایتخت‌های دیگر تنظیم کند. مقامات سئول نیک می دانند ایران بازیگری اثرگذار بر مناسبات سیاسی- امنیتی خاورمیانه است. افزون براین حجم بازارهای بکر و دست‌نخورده اقتصادی 85 میلیونی ایران برای صادرات و سرمایه‌گذاری از میانگین کل منطقه خاورمیانه بالاتر است. درواقع مجموع این شرایط می‌تواند ظرفیتی بالقوه برای سئول برای بازگشت به همکاری قبلی و حتی افزایش بهره‌برداری مشترک از ظرفیت‌های دو کشور باشد.
به بیان دیگر اگر مقامات کره جنوبی سفر نخست وزیر این کشور به تهران را به عنوان یک فرصت برای عادی سازی مناسبات دو کشور ببیند، سفر «چونگ سیه کیون» که نیم نگاهی هم به پست ریاست جمهوری کره جنوبی دارد، می تواند علاوه بر پایان دادن به سردی روابط دوکشور، نقطه عطفی در گسترش همکای های دوجانبه دو کشور باشد. این امر مستلزم نگاه ایرانی-کره‌ای به روابط و ابعاد آن و پرهیز از دخالت دادن اراده ثالث بر روابط است، در غیر این صورت در بر همین پاشنه خواهد چرخید.
نویسنده: فرهاد همتی – کارشناس مسائل شرق آسیا
انتهای پیام/.