تأخیر یا اختلال در روند رشد و تکامل کودک و اختلال در روند کسب مهارت‌های حرکتی، کلامی و بازی، از نظر علمی زیرشاخه اختلالات عصبی_تکاملی دسته بندی می شود و مشهورترین انواع این عوارض، اختلالات طیف اوتیسم است. با وجود شهرت بسیاری که اختلالات طیف اوتیسم در کشورهای مختلف پیدا کرده، همچنان ناشناخته های زیادی در مورد آن وجود دارد و از این رو سیزدهم فروردین ماه برابر با دوم آوریل، روز جهانی آگاهی از اختلالات طیف اوتیسم نامگذاری شده و ماه آوریل، ماه آگاهی از این اختلالات است.
مهدی قنادزاده، کارشناس ارشد آموزش کودکان اوتسیم اظهار کرد: با وجود دستاوردهای بسیار چشمگیر در علوم مرتبط با این اختلالات، هنوز علت دقیق بروز آن برای پژوهشگران ناشناخته باقی مانده است. شاید برجسته ترین شواهد علمی حاکی از وجود ریشه هایی ژنتیکی برای بروز چنین اختلالاتی است، ولی ماهیت پیچیده این بیماری، بیان هرگونه علت قطعی را هنوز غیر ممکن، غیر علمی و اثبات نشده می کند.
وی تصریح کرد: علاوه بر ناشناخته بودن علت اوتیسم، آمار دقیق افرادی که در طیف اختلالات اوتیسم قرار می گیرند نیز در کشورهای مختلف مورد مناقشه است. در برخی از کشورها آمار یک نفر در هر صد نفر و در برخی کشورها، آمار بالاتری گزارش شده است.
قنادزاده توضیح داد: استفاده نکردن از ابزارهای تشخیصی و نبود شبکه جامع و یکپارچه توسط یک ارگان دولتی برای ثبت اطلاعات مبتلایان طیف اوتیسم، باعث شده که ما آمار دقیقی به شکل یک بانک اطلاعاتی و آماری در کشور نداشته باشیم. هرچند تلاش هایی به صورت منفرد و بعضاً منحصر انجام شده است.
این دانش آموخته آموزش کودکان اوتسیم در مورد مداخلات درمانی گفت: با وجود گستردگی علامت ها و اختلال ها در مبتلایان به بیماری طیف اوتیسم، درمان های متنوعی هم در کشورهای مختلف دنیا شناسایی شده و در حال استفاده است که شامل سه گروه مداخلات دارویی و تغذیه ای، مداخلات ارتباطی و رفتاری و مداخلات مکمل یا جایگزین می شود.
وی، افزود: هر گونه اقدام دارویی و تغذیه ای باید فقط توسط پزشکان متخصص و فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان و یا متخصصین و فوق تخصص های مغز و اعصاب کودکان انجام گیرد. مداخلات ارتباطی و رفتاری نیز باید توسط درمانگران دارای مجوز کار و فارغ التحصیل دانشگاه، برای بهبود مهارت های کلامی، ارتباطی و کاهش مشکلات رفتاری و یا کاهش رفتارهای تکراری انجام شود.
وی تصریح کرد: در مورد مداخلات مکمل یا جایگزین، شواهد علمی در حال بروز و ظهور است که این مداخلات حتما باید در کنار دو گروه اول زیر نظر متخصصان گروه اول و دوم انجام شود.
قنادزاده ادامه داد: شهرت اختلالات طیف اوتیسم گاهی دانسته یا ندانسته باعث ابداع روش های درمانی بدون شواهد علمی می شود که تا زمانی که منسوخ شدن آن روش به گوش همه متخصصان، والدین و مراقبان این کودکان برسد، هزینه های بسیاری به هدر رفته است.
این دانش آموخته آموزش کودکان اوتیسم توضیح داد: یکی از روش های درمانی منسوخ شده، «تکنیک ارتباط تسهیل شده» است که در دانشگاه های کشور تدریس می شود و نمونه جدید آن هم روش «سان رایز» است که شواهد علمی از آن پشتیبانی نمی کند ولی نقل محافل عمومی و حتی کنگره های علمی و کلاس های دانشگاهی بوده است.
وی خاطر نشان کرد: شاید مهم ترین و اولین گام برای افزایش آگاهی در مورد اختلالات طیف اوتیسم، تلاش رایگان، بدون هزینه، بدون دریافت بودجه از ارگان های دولتی با هدفی علمی و خیرخواهانه برای افزایش آگاهی والدین و اطرافیان این گروه از بیماران است.